HMK’da Belirtilen Sürelerin Tablosu

Sürelerin başlaması
Madde 91- (1) Süreler, taraflara tebliğ tarihinden veya kanunda öngörülen hallerde, tefhim tarihinden itibaren işlemeye başlar.

Sürelerin bitmesi
Madde 92- (1) Süreler gün olara belirlenmiş ise tebliğ veya tefhim edildiği gün hesaba katılmaz ve süre son günün tatil saatinde biter.
(2) Süre; hafta, ay veya yıl olarak belirlenmiş ise başladığ güne son hafta, ay veya yıl içindeki karşılık gelen günün tatil saatinde biter. Sürenin bittiği ayda, başladığı güne karşılık gelen bir gün yoksa, bu süre ayın son tatil gününde biter.

Her iki madde de, HUMK döneminde yer alan düzenlemelerin aynısıdır. Dilin sadeleştirilmesi dışında bir değişikliğe uğramamıştır.

Tatil günlerinin etkisi
Madde 93- (1) Resmi tatil günleri, süreye dahildir. Sürenin son gününün resmi tatil gününe rastlaması halinde, süre, tatili takip eden ilk iş günü çalışma saati sonunda biter.

Madde, HUMK dönemindeki düzenlemeye nazaran tatili, resmi tatil olarak açıkça belirlemiştir. Yine eski düzenlemede, tatil gününe denk gelen sürenin”ertesi günü” sona ereceği yönündeki düzenleme,”bir sonraki iş günü” olarak değiştirilerek açıklığa kavuşturulmuştur.

Kesin süre
Madde 94- (1) Kanunun belirlediği süreler kesindir.
(2) Hakim, tayin ettiği sürenin kesin olduğuna karar verebilir. Aksi halde, belirlenen süreyi geçirmiş olan taraf yeniden süre isteyebilir. Bu şekilde verilecek ikinci süre kesindir ve yeniden süre verilemez.
(3) Kesin süre içinde yapılması gereken işlemi, süresinde yapmayan tarafın, o işleme yapma hakkı ortadan kalkar.

YASADA BELİRTİLEN SÜRELER

HMK md. 20’ye göre görevsizlik ve yetkisizlik kararının kesinleşmesinden itibaren 2 hafta içerisinde dosyanın gönderilmesi talep edilmelidir.

HMK md. 96’ya göre eski hale getirme, engelin ortadan kalkmasından itibaren 2 hafta içinde talep edilmelidir.

HMK md. 127’ye göre cevap dilekçesi 2 hafta içinde verilmelidir ve bu sürenin dışında 1 aydan daha fazla uzatma verilemez.

HMK md. 136’ya göre replik ve düplik (cevaba cevap ve ikinci cevap) dilekçeleri 2 hafta içerisinde verilmelidir. Dava ve cevap dilekçesine ilişkin kesin süreler bunlara da uygulanır.

HMK md. 144’e göre mahkemenin, dinlenilmek üzere mahkemeye gelmeleri için iki tarafa vereceği süre 2 haftadan az olamaz.

HMK md. 178 ve 180’e göre ıslah eden taraf, belirlenecek teminatı 1 hafta içerisinde yatırmalıdır. Bunun dışında, ıslah dilekçesi vermesinden 1 hafta içerisinde yeni dava dilekçesi vermesi gerekir.(tamamen ıslah) Aksi halde davası iptal edilmeyeceği gibi, ıslah hakkı kullanılmış sayılır. Kısmen ıslahta ise işlemin yapılması için 1 haftalık süre verilir.

HMK md. 243’e göre tanığa davetiyesi duruşma gününden en geç 1 hafta içinde tebliğ edilmesi gerekir.

HMK md. 281’e göre bilirkişi raporundaki eksiklerin tamamlattırılması veya açıklanması için başvuru süresi olarak taraflara 2 hafta verilmiştir. Hakim ise bu süreyle bağlı değildir.

HMK md. 294’te gerekçeli kararın yazılma süresi 1 ay’dır. Ancak; yasakoyucunun açıkça amaçladığı gibi, bu kararların nitelik açısından daha başarılı kaleme alınması beklenmektedir.

Bunun dışında, yasada kesin süre* verileceği yazılan haller şunlardır;

HMK md. 32’de açıkça kesin süre yazmasa da okunamayan veya ilgisiz dilekçelerin düzenlenmesi için uygun bir süre verileceği, eğer düzenlenmezse tekrar süre verilmeyeceği düzenlenmiştir.

HMK md. 54’te kanuni temsilcilerin izin belgelerini almaları için mahkemeye müracaat etmeleri gerekiyorsa bu başvuruyu yapmaları için kesin süre verileceği yazılmaktadır.

HMK md. 88’e göre belirlenen kesin süre içinde teminat gösterilmezse, dava usulden reddedilecektir.

HMK md. 119’a göre dava dilekçesinde talep sonucu, imza, davacı ve davalının adı soyadı ile adresleri, kimlik numaraları veya kanuni temsilcileri yer almamışsa, bu eksikliklerin tamamlanması için 1 haftalık kesin süre verilecektir.

HMK md. 120’ye göre gider avansının yeterli olmadığı anlaşıldığında, mahkeme bunun tamamlanması için 2 haftalık kesin süre verecektir.

HMK md. 130’a göre kesin süre denilmese de cevap dilekçesinde mahkemenin adı, davacı ve davalı adresleri, kimlik numaraları, varsa kanuni temsilciler veya imza bulunmadığı halde 1 haftalık süre verilecek, giderilmezse cevap dilekçesi verilmemiş sayılacaktır.